ZEWNĘTRZNE ZGŁOSZENIE NIEPRAWIDŁOWOŚCI

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. z 2024 r. poz. 928) od 25 grudnia 2024 r. masz możliwość poinformowania nas o wszelkich nieprawidłowościach, które stanowią naruszenia prawa w Urzędzie Gminy Wąsosz. W tym celu Wójt Gminy Wąsosz, jako organ publiczny realizujący zapisy ustawy o ochronie sygnalistów, tworzy zewnętrzny kanał przyjmowania zgłoszeń.

Sygnalistą jest osoba fizyczna, która zgłasza lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą.

Naruszeniem prawa jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa w zakresie:

1) korupcji;

2) zamówień publicznych;

3) usług, produktów i rynków finansowych;

4) przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;

5) bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;

6) bezpieczeństwa transportu;

7) ochrony środowiska;

8) ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;

9) bezpieczeństwa żywności i pasz;

10) zdrowia i dobrostanu zwierząt;

11) zdrowia publicznego;

12) ochrony konsumentów;

13) ochrony prywatności i danych osobowych;

14) bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;

15) interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;

16) rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;

17) konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela - występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi w pkt

18) naruszenia zasad kodeksu etyki pracowników Urzędu;

19) naruszenia praw człowieka stwarzające lub mogące stwarzać zagrożenia życia, zdrowia lub wolności osobistej;

20) naruszenia praw pracowniczych, w tym mobbing i dyskryminacja oraz wszelkie formy nadużyć stosunku zależności w relacjach pracowniczych lub służbowych;

21) działalność zmierzająca do zatajenia któregokolwiek z naruszeń wymienionych powyżej.

Jak dokonać zgłoszenia zewnętrznego

• pocztą tradycyjną – w dwóch kopertach przy czym na wewnętrznej zaklejonej kopercie należy umieścić wyraźny dopisek: „Zgłoszenie naruszenia prawa – poufne - sygnalista" - taka korespondencja dotrze do upoważnionej osoby z pominięciem kancelarii urzędu;
• osobiście do protokołu – na wniosek sygnalisty – podczas bezpośredniego spotkania zorganizowanego w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku sygnalisty.

Zgłoszenia anonimowe nie będą rozpatrywane, będą rejestrowane w rejestrze zgłoszeń zewnętrznych.

Podstawa prawna:

1. Zarządzenie Wójta Gminy Wąsosz Nr 66/2024 - w sprawie wprowadzenia Procedury zgłoszeń zewnętrznych oraz podejmowania działań następczych.
2. Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów
3. Klauzule informacyjne.

 CZYM JEST NARUSZENIE PRAWA?

Naruszeniem prawa jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa w zakresie:

1) korupcji;

2) zamówień publicznych;

3) usług, produktów i rynków finansowych;

4) przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu;

5) bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami;

6) bezpieczeństwa transportu;

7) ochrony środowiska;

8) ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego;

9) bezpieczeństwa żywności i pasz;

10) zdrowia i dobrostanu zwierząt;

11) zdrowia publicznego;

12) ochrony konsumentów;

13) ochrony prywatności i danych osobowych;

14) bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych;

15) interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej;

16) rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych;

17) konstytucyjnych wolności i praw człowieka i obywatela - występujące w stosunkach jednostki z organami władzy publicznej i niezwiązane z dziedzinami wskazanymi w pkt

18) naruszenia zasad kodeksu etyki pracowników Urzędu;

19) naruszenia praw człowieka stwarzające lub mogące stwarzać zagrożenia życia, zdrowia lub wolności osobistej;

20) naruszenia praw pracowniczych, w tym mobbing i dyskryminacja oraz wszelkie formy nadużyć stosunku zależności w relacjach pracowniczych lub służbowych;

21) działalność zmierzająca do zatajenia któregokolwiek z naruszeń wymienionych powyżej.

KIM JEST SYGNALISTA?

 Sygnalista to osoba fizyczna, dokonująca zgłoszenia naruszenia prawa, w kontekście związanym z pracą, tj.: 

1) pracownik;

2) pracownik tymczasowy;

3) osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, w tym na podstawie umowy cywilnoprawnej;

4) przedsiębiorca;

5) prokurent;

6) akcjonariusz lub wspólnik;

7) członek organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej;

8) osoba świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy;

9) stażysta;

10) wolontariusz;

11) praktykant.

JAKIE MOGĄ BYĆ FORMY ZGŁOSZENIA?

 Zgłoszenie może mieć charakter:

1) jawny, gdy osoba dokonująca zgłoszenia zgadza się na ujawnienie swojej tożsamości osobom zaangażowanym w wyjaśnienie zgłoszenia;

2) poufny, gdy osoba dokonująca zgłoszenia nie zgadza się na ujawnienie swoich danych
i dane podlegają utajnieniu;

3) anonimowy, gdy w żaden sposób nie można zidentyfikować osoby dokonującej zgłoszenia.

JAKIE SĄ KANAŁY ZGŁOSZEŃ?

 Zgłoszeń można dokonywać w formie:

• pisemnej – przesłane w dwóch kopertach, w których koperta zewnętrzna jest adresowana do Wójt Gminy Wąsosz, Plac Rzędziana 8, 19-222 Wąsosz, a na wewnętrznej kopercie dopisek: „Zgłoszenie naruszenia prawa – poufne - sygnalista";
• w trakcie osobistego spotkania z pracownikiem Urzędu Gminy Wąsosz upoważnionym przez Wójta Gminy Wąsosz do przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych naruszenia prawa przekazywanych Wójtowi Gminy Wąsosz, na zasadach określonych w art. 26 ust. 6 ustawy o ochronie sygnalistów.

OCHRONA SYGNALISTY

 Zapewnia się ochronę sygnaliście w szczególności poprzez:

1) działania gwarantujące poszanowanie zasady poufności i anonimowości danych, ochronę tożsamości na każdym etapie postępowania wyjaśniającego, jak i po jego zakończeniu,

2) doprowadzenia do ukarania osób, którym udowodnione zostało podejmowanie jakichkolwiek działań represyjnych i odwetowych względem osoby dokonującej zgłoszenia oraz osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia,

3) ograniczenie dostępu do danych osobowych zgłaszającego oraz osoby pomagającej w dokonaniu zgłoszenia oraz zawartych w nim informacji wyłącznie dla osób uprawnionych w ramach postępowania wyjaśniającego oraz ograniczenie zakresu informacji do niezbędnego minimum podczas przesłuchiwania osób w ramach prowadzonego postępowania wyjaśniającego, 

4) zapewnienia ochrony osobie dokonującej zgłoszenia oraz osobie pomagającej w dokonaniu zgłoszenia po zakończeniu sprawy,

5) ukaranie osób, którym udowodnione zostało, że nie dotrzymały zobowiązań, o których mowa powyżej.